Sudan karıştı

SUDAN’da 30 yıllık Ömer el-Beşir devrini bitiren 2019’daki askeri müdahale ile kurulan geçiş hükümeti, bir öteki askeri müdahale ile yıkıldı. Ülkede dün erken saatlerde evvel internet ve telefon irtibatı kesildi, akabinde silahlı kuvvetlerin idareye el koyduğu ve geçiş hükümetinin sivil üyelerini tutukladığı duyuruldu. Tutuklanan isimler ortasında darbeye takviye açıklaması yapmayan Başbakan Abdullah Hamduk da bulunuyor.

OHAL İLAN EDİLDİ

Darbe sonrası kameralar karşısına geçen Egemenlik Kurulu Lideri Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, harika hal ilan (OHAL) edildiğini duyurdu. Burhan, mevcut hükümetin feshedildiğini, genel seçimlerin Temmuz 2023’te yapılacağını ve bu tarihe kadar ülkeyi yeni bir hükümetin yönetim edeceğini söyledi. Ülkedeki 18 eyaletin valilerinin misyondan alındığını, ayrıyeten Yolsuzlukla Çaba Komitesi’nin çalışmalarının durdurulduğunu da bildiren Burhan, tüm milletlerarası mutabakatların ise motamot geçerli kalacağını kaydetti.

PROTESTO BAŞLADI

Tutuklanıp bilinmeyen bir yere götürülmeden çabucak evvel Hamduk, halkı sokağa çıkmaya ve darbeye “barışçıl” formda karşı koymaya çağırmıştı. Asker, başşehir Hartum’da radyo ve televizyon merkezlerini basarak çok sayıda çalışanı gözaltına aldı. Askeri protesto etmek üzere sokağa çıkan halk lastik yaktı, sivil hükümet lehine slogan attı. Hastane kaynaklarına nazaran ordu, göstericilere gerçek mermi ile müdahale etti. 3 kişi hayatını kaybetti, en az 80 kişi yaralandı. Bu ortada Sudanlı bankacılar ve hekimlerden oluşan meslek örgütleri sivil itaatsizlik kampanyası başlattı.

GEÇEN AY DARBE TEŞEBBÜSÜ OLMUŞTU

Ülkede 21 Eylül’de bir küme asker darbe teşebbüsünde bulunmuş, eski Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’e yakın bireylerce gerçekleştirildiği belirtilen teşebbüs, ordu ve emniyet güçleri tarafından engellenmişti. Bu darbe teşebbüsünün akabinde geçen perşembe on binlerce kişi, asker yanlısı protesto şovları düzenlemişti.

DÜNYADAN YANSILAR

Sudan’daki darbeye dünyadan süratli reaksiyon geldi. Öne çıkan açıklamalar şöyle:

Türkiye: “Haberleri derin tasayla karşılıyoruz. Sudan’da tüm taraflarca Anayasal Bildiri kapsamındaki taahhütlere bağlı kalınması ve geçiş sürecinin sekteye uğratılmaması istikametindeki güçlü beklentimizi vurguluyoruz.”

ABD Dışişleri Bakanlığı, sivil hükümetin bir an evvel tekrar kurulması davetinde bulunarak Sudan’a yapılan 700 milyon dolarlık yardımın askıya alındığını duyurdu.

BM, “Hukuka muhalif olarak gözaltına alınan bireyler derhal hür bırakılmalı” davetinde bulunarak Güvenlik Konseyi’nin harika toplanacağını açıkladı.

Avrupa Birliği: “Sivil başkanlar derhal özgür bırakılmalı. Ülkede şiddet ve kan dökülmesinden kaçınılmalı.”