Geçen yıl ekonomilerdeki sakinlik, düşük faiz ve dolar, euro üzere para ünitelerinin kıymet kaybetmesi nedeniyle yatırımcı, inançlı liman olan …
Geçen yıl ekonomilerdeki sakinlik, düşük faiz ve dolar, euro üzere para ünitelerinin kıymet kaybetmesi nedeniyle yatırımcı, inançlı liman olan altına yönelmiş ve altın rekor üstüne rekor kırmıştı. Ons (31.1 gram) altın tarihinde birinci kere 2 bin doları aşmış, gram 540 lirayla tepeye çıkmıştı.
2021’de ise aşının bulunması ve global ekonomilerdeki normalleşmeyle 480 lira civarında bir seyir izleyen gram, son periyotta tekrar yükselişe geçerek evvelki gün 557 liraya çıkarak rekor tazeledi. Uzmanların yılsonu beklentisi ise 600 lira civarında.
Vatandaşlar daha çok bilinen gram altın yahut yarım gram (0.50 gram) yerine 24 ayar olan 0.25, 0.10 ve 0.05 gramlık altına yöneldi. Gramaj farkı nedeniyle ucuz olan 0.25 gramı piyasada yaklaşık 160 liraya, 0.10 gramı 100 liraya, 0.05 gramı da 70 liraya bulmak mümkün.
Bilhassa internet üzerinden satılan bu altınlar İstanbul Kapalıçarşı’da ise yalnızca talep üzerine üretilip satılıyor. Yani şimdi piyasada çok da yaygın değil. Bunların kimileri 22 ayar olarak da satılıyor.
ÖZEL TALEBE NAZARAN
Kapalıçarşı’da 20 yıldır altın alım-satımı yapan öteki bir esnaf da şunları söyledi: “Şu anda elimizde 0.10 gram altın yok lakin özel olarak talep ediliyorsa yapıyoruz. Basım yapan birçok üreticinin de şimdi 0.10 gramlık kalıbı yok.
Açıkçası basım maliyeti kendi işçiliğini karşılamıyor. Vatandaştan da çok fazla talep yok. Zati son 10 gündür altındaki yükseliş nedeniyle Kapalıçarşı da sakin. Vatandaşlar altının daha da yükselmesini bekliyor.”
VATANDAŞ TAHLİL ÜRETTİ
Bu eserlerin geçtiğimiz yıllarda da piyasaya sürüldüğünü fakat istek görmediğini belirten altın ve para piyasaları uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, “Özellikle 0.25 gram aslında vardı ancak vatandaş çok tasvip etmiyordu. Yani ‘O kadar da değil’ diyordu. Lakin artık talep olduğu söylenebilir. Aslında altın fiyatları arttıkça vatandaş kendi tahlilini buluyor. Örneğin, Anadolu’da çeyrek yahut gram altın takamayanlar artık 10-20 dolar takmaya başladı. Bu küçük gramlar da bir tahlil olabilir” dedi.
ARZ TALEP SIKINTISI
Altın fiyatlarının yükselmesiyle çeyrek yahut gram alanların daha az gramajlı eserlere yöneldiğini belirten Kapalı Çarşı Esnafları Derneği Lider Vekili Atilla Saraç da “Eskiden düğünlerde tam, yarım yahut çeyrek takılırdı. Lakin çeyrek 850-900 lira olunca vatandaşın bütçesi zorlanmaya başladı. Bunu gören üreticiler alternatif eser çıkardı. Geliri kısıtlı vatandaşlar için hayli mantıklı bir seçenek. Lakin üretici açısından bakarsak 0.10 gramların kâr manasında getirisi olmuyor” diye konuştu.
İNTERNETTEK ALIRKEN DİKKAT
0.25 yahut 0.10 gramlık altınlar internette de satılıyor. Lakin uzmanlar internet alışverişlerinde uydurma yahut belirtilenden daha düşük ayarlı altınlara karşı uyarıyor. Bu nedenle internetten alışveriş yaparken sitenin güvenilirliğine dikkat edin. Bunun için kurumsal firmaların sitelerinden alışveriş yapın. Sitenin ‘SSL’ sertifikası olup olmadığına bakın. Ayrıyeten piyasa fiyatının çok altında bir fiyata satılıyorsa uzak durun.
Bir altının düzmece olup olmadığını anlamanın öbür yolları ise şunlar: Altın manyetik bir unsur değil. Yani mıknatısa yaklaştırıldığında çekim oluşmaması gerekir. Altın takılar, imitasyon takılara nazaran daha ağırdır.Altının sesi toktur. Uydurma eser bir camın üstüne atıldığında tiz bir ses çıkar. Gerçek altından tok ses çıkar.
Altının üzerinde ayarının (14, 22 vs.) yazdığı bir damga ve üretici firmanın damgası olmalı. Ağza alıp ısırma sistemi gerçekçi bir sistem değil. Bunun yerine altına dokunulabilir. Gerçek altın yumuşak olur. Altın, ‘mihenk taşı’ (100 TL’ye satılıyor) denilen altın taşına sürtülmeli.
Ayar suyu (45 TL’ye satılıyor), altının gerçek ayarını denetim etmede kullanılabilir. Altın ateşe atıldığında rengini ve biçimini değiştirmez. Koku yapmaz. Düzmecesi ise erir, kararır. Kuyumcular odası ve ayar konutlarındaki ölçüm aygıtlarıyla yapılan test de gerçek altını anlamak için bir metot.
İŞTE DÜN PRESTİJİYLE ALTIN FİYATLARI
Çeyrek: 911 TL
Gram: 557 TL
0.50 gram: 324 TL
0.25 gram: 160 TL
0.10 gram: 100 TL
0.05 gram: 70 TL