Çok çalışmayı, adil olmayı o yıllarda öğrendim

1920’li yılların ortası… Osmanlı Devleti yıkılmış, Türkiye Cumhuriyeti’nin temelleri atılıyor. Savaştan yeni çıkmış bir ülke… Çok ağır kurallar altında bir ülke kuruluyor. Lozan Barış Antlaşması sonrası Yunanistan ile Türkiye Cumhuriyeti yerinde ek bir mukavele yapılıyor. Bu mukavele gereği iki ülkenin vatandaşları için mecburî göç kararı alınıyor. Binlerce insan hem Türkiye’den hem de Yunanistan’dan konutlarını, yurtlarını bırakıp yollara düşüyor. İşte tam bu periyotta Selanik’ten bir aile her şeyi geride bırakıp Türkiye’ye hakikat yola çıkıyor…

BİRİNCİ DURAK İZMİR OLDU

“O periyotta Türkiye’ye gerçek yıla çıkanlar ortasında benim dedem Celaleddin de yer alıyor. Gemiye biniyorlar ve İzmir’e geliyorlar. İzmir’e adımlarını attıklarında şimdi kalacak yerleri bile yok. İzmir sonrasındaki birinci durak Aydın oluyor. Buraya alışamıyorlar. Akhisar’a (Manisa) geçiyorlar. O periyotlarda orada tütün yetiştiriliyor. Selanikli bu aile de tütüncülüğü biliyor. Lakin burada da rahat edemiyorlar zira salgın hastalıklar, yakalarını bırakmıyor. Her tarafta tifo, tifüs hadiseleri görülüyor. Ailenin en büyüğü de, yani büyük dedem, salgın hastalığa yakalanıyor ve vefat ediyor. İki erkek kardeş tek başına kalıyor. Biri eşinin ailesi ile birlikte Samsun Bafra’ya yola çıkıyor. Başkası ise Bursa Karacabey’in yolunu tutuyor. Karacabey’de o periyot ismi Kirmikir, artık ki ismi Harmanlı olan köye yerleşiyorlar. Sazdan tek odalı bir kulübe yapıyorlar ve o kulübede 7 çocuk doğuyor. O sazlık meskende doğan çocuklardan biri ise babam Sadık Yılmaz…”

Muharrem Yılmaz 6-11 yaşları ortasında bu meskende yaşadı.

‘O MESKENİ MÜZE YAPMAK İSTİYORUM’

BU öyküyü anlatan isim şu anda 5 binden fazla şahsa istihdam sağlayan Sütaş’ın başındaki Muharrem Yılmaz’dan oburu değil. Ağustos 1957’de Karacabey’de
iki katlı, bir konutta dünyaya gelen Muharrem Yılmaz ile doğduğu meskeni, yaşadıklarını ve o yaşanmışlıklardan elde ettikleri deneyimleri konuştuk.

6 yaşında kadar Bursa Karacabey’deki ‘o evde’ kalan Yılmaz, “Dedem Kirmikirli Muhtar Celaleddin, köyden Karacabey’e çocuklarını okutmaya gönderiyor.

Lakin vakitle Karacabey’de bir konut olması gerektiğini düşünüyor. O ortada büyük oğlu, yani babam da evlilik hazırlıkları yapıyor. İşte bu devirde benim de doğduğum ‘o eve’ geçiş yapılıyor. 2 katlı, üst katında iki odası, alt katında bir oturma odası olan bir konut. Yemekler de alt katta yeniyor. Çok küçük bir evdi” diye tanım ediyor Yılmaz doğduğu o konutu…

“Ailenin birinci çocuğuyum fakat benden evvel bir ağabeyim oluyor aslında. Onu birkaç aylıkken kaybetmişiz” diyor Muharrem Yılmaz ve anlatmaya devam ediyor: “Şu an o mesken hala ayakta. Bize ilişkin değil lakin tekrar almak için görüşüyoruz. Şayet alırsak bizim oturduğumuz devirdeki haline getireceğim. Orayı müze yapmak istiyorum. Bu meskenden çok erken yaşta ayrıldığımız için çok fazla hatırlamıyorum. Lakin ailenin yaşlılarından bu meskeni anlatmalarını isteyeceğim. Onların anlattıklarına nazaran meskeni eski haline getireceğiz.”

KONUTUMUZDA KONUK HİÇ EKSİK OLMAZDI

Doğduğu meskenle ilgili hatırladığı en net kıssalardan birinin taşındığı günle ilgili olduğunu söylüyor Muharrem Yılmaz: “Eşyalar topalandı. Çocukları bir otomobile oturttular. Ben o devir 6 yaşındayım. Kardeşimi de kucağıma verdiler. O denli yola çıktık yeni konutumuza gerçek. Yeni meskenimiz de Karacabey’deydi. Yeni meskenimiz daha büyüktü. 8 odası vardı. Babamın bekâr olan kardeşleri ve babanem de bizimle yaşıyordu. 11 kişilik kalabalık bir ailedeydik. Konuk eksik olmazdı. Sofraya 14-15 kişi otururduk. O meskende bu kalabalık aile içinde büyümenin çok büyük avantajını yaşadım. Yıllar boyunca büyük sofrada ailecek yemekler yedik… O sofra o kadar büyüktü ki yemek bitince pinpon oynardık kardeşlerimle. İşte ‘o masa’ bana çok şey kazandırdı. Fedakarlığı ben o masa da öğrendim. Annem daima hizmet ederdi fakat daima güler yüzlüydü. Hiç yorulmazdı güya. O masada konuşulanları pür dikkat dinlerdik. Kalabalık olunca ve masada büyükler de yer alınca sıranı bilmeyi, had bilmeyi ve en değerlisi iş hayatını öğrendim.”

‘DÜKKÂNDA KOLONYA DOLDURUYORDUM’

Muharrem Yılmaz, “Yemek sofrasında iş hayatını öğrendim” deyince ortaya giriyorum. “Neler konuşuluyordu o masada” diye soruyorum. Anlatmaya başlıyor: “Babam kardeşleri ile birlikte çalışırdı. Meskene çok yakın 200 metre uzaklıkta bir tuhafiye dükkânları vardı. Kardeşler ortasında siyaset, toplumsal hayat ve iş hayatı hakkında konuşmalar olurdu. Daima onları dinlerdim. Yaz aylarında da babamın dükkânında çıraklık yapardım. Müşteri ile bağlantıyı, adil olmayı, hak yememeyi o dükkânda öğrendim. Ben de bir çalışan üzereydim. İşverenin oğlu diye bir ayrım görmedim. Örneğin kolonya satacaksam eksik vermemeliydim. Eksik koyarsam hak yerdim. Çocuk yaşlarda bile bu gördüklerimin bana gelecekte yarayacağını düşünüyordum. Daima kaydettim.”

TÜM AKRABALAR BİR ORTAYA GELİRDİK

“Okullar tatile girdiğinde yalnızca çalışmıyorduk tabi” diyor Muharrem Yılmaz, yazlık konutlarına kelamı getiriyor: “En hoş anılarımdan kimileri Karacabey Yeniköy’deki yazlık konutumuzdan.Yeniköy için Karacabey Boğaz’ı denir. Nilüfer’in döküldüğü bir delta orası. Orada tüm aile bir ortada olurduk. Evli olan amcamlar da oraya gelirdi. Babam akrabalarına çok kıymet verirdi. Onları çocukları benim kardeşlerim hepimiz bir ortada olurduk. Odalar da koğuş üzere olurdu. O kadar kalabalıktık ki sofraya sığmazdık. İkiye bölünürdü masalar. Çocuklar bir yere, büyükler bir yere… En büyük çocuklardan biri olduğum için daima büyüklerin masasında oturmak isterdim.” 

ÜLKEME YARARLI OLMAK İSTEDİM

Muharrem Yılmaz, görüşmemiz boyunca çalışmaya, adil olmaya ve ülkeye olan aşkına vurgu yaptı. “Akıl almayacak derecede çok çalıştım, eşsiz bir adanmışlıkla ülkeye yararlı olmak istedim” diyor ve şunları söylüyor: “Bu mesleğe hiçbir vakit yalnızca ticari faaliyet olarak bakmadık. Ailemin geçmişinde her vakit hayvancılık vardı. Münasebetiyle sütün ne kadar mucizevi bir besin olduğunu, bir canlının gelişimindeki değerini, her damlasının değerini, çok küçüklüğümüzden itibaren biliyoruz. Daima bu güzelliği yaymayı, daha fazla insanın bu güzellikten yararlanmasını hedefledik. Yaşadığımız toplumun sağlıklı beslenmesi için en temel en yararlı besin olan süt ve süt eserlerinin tüketimini ve üretimini topluma yayacak ve bunun misyoneri olacaktık. Bu bizim vazifemizdi. Şirketimizin vizyonunu, misyonunu bu türlü belirledik. Yeterli insan âlâ vatandaş çizgisinden sapmadan işimizi ustalıkla yaparak bizi aşan bir kurumu oluşturma amacıyla yola çıktık. Sütün tabiatındaki kıymetleri insanlara ulaştıran, onların ömür kalitelerini artıran, mutluluklarına katkıda bulunan lezzetli süt eserleri üretecektik.”

GALATASARAY LİSESİ BANA ÇOK ŞEY KATTI

Muharrem Yılmaz, ilkokulunu da Karacabey’de tamamlıyor. “İlkokul öğretmenimin gelişimime büyük katkısı oldu. Beni çok düzgün çalıştırdı ve Galatasaray Lisesi’ne girmemi sağladı. Galatasaray Lisesi’nde yatılı olarak kalıyordum. Güzel bir eğitimin yanı sıra ayaklarımın üzerinde durmayı burada öğrendim. Lisede okurken annemi kaybettik” diyor Yılmaz ve şunları söylüyor: “Bu da bizim için farklı periyotların başlamasına neden oldu. Karacabey’den Bursa’ya taşınmanın vakti gelmişti. Bursa’da birinci olarak bir apartman dairesine taşındık. Sonrasında ise bir apartman aldık ve tüm aile oraya yerleşti. Artık üniversite devri başlamıştı. Bursa Uludağ Üniversitesi’ni kazandım. 1976-1980 ortasında, çok sıkıntı yıllarda üniversiteye gitmem gerekiyordu. 1975’te Sütaş satışlara başlamıştı. Ben de artık hem okuyor hem de babamla birlikte çalışıyordum.”

YAŞADIKLARIMI ‘KISMET’ OLARAK DEĞERLENDİRİYORUM

Sütaş’ın kurulduğu devirleri anlatmaya devam ediyor Muharrem Yılmaz, “Ekonominin sıkıntı vakitleriydi… Sermaye çok kısıtlıydı. Çekilen kasvetleri çok uygun hatırlıyorum. Biz de işin içine girmeye çalışıyoruz. İşin içine girerken farklı fikirler de ortaya çıkıyor tabi. Babam logo ve slogan hazırlıyordu. Ben de liseden arkadaşım Levent Fazilet ile logo çalışıyordum. Levent çiziyordu karikatürleri. Fakat logolarımız kabul görmedi. Kuşaklar ortasındaki birinci çatışma da aslında birinci orada başlamıştı. Tabi sonrasında işleri ben devralmaya başladım. Çok fazla çalıştım. Farklı fikrin varsa, fikirlerine inanıyorsan ve de çok çalışıyorsan insanları ikna edebiliyorsun. Çalışmanın, gösterdiğin uğraşın karşılığını alıyorsun. Lakin herkes başarılı olabilir diye bir şey demiyorum. Bazen fiyat, bazen tutmaz. Ben bu durumu ‘kısmet’ olarak değerlendiriyorum.”

İSTANBUL’A TAŞINMA VAKTİ

Muharrem Yılmaz, uzun yıllar Bursa’dan İstanbul’a giderek işlerini yürütüyordu. Artık İstanbul’a taşınma vakti gelmişti. “Ailem hâlâ Bursa’daki aile apartmanında oturuyor. Ben ise ise İstanbul’da öbür bir konuta geçtim. Şu an hala oturduğum konut İstanbul Boğazı’nda bulunuyor. Şöyle bir geriye dönüp bakıyorum da Bursa’da iki katlı o küçük meskende hayata başladım. Yeniköy’deki, Karacabey Boğazı’ndaki yazlığımızı hatırlıyorum. Artık ise İstanbul Boğazı’ndayım. Babamın ön ayak olmasıyla bu meskeni almıştık. Karacabey Boğazı’ndaki meskenden sonra İstanbul Boğazı’nda bir konutta oturmak nasip oldu.”

BABAM YAŞLI GÖZLERLE BENİ İZLEDİ

Yıllar geçtikte Sütaş da büyümeye devam ediyor. Yatırımlar arka arda geliyor. Karacabey’de göçmen bir ailenin oğlu olarak küçük bir meskende dünyaya gelen Muharrem Yılmaz, iş ve toplumsal hayatta da tanınan bir isim haline geliyor. O periyotları şöyle anlatıyor Yılmaz: “Türkiye Genç İş Adamları Derneği içerisindeyim. O devir lider ise Hamdi Akın… Başkanlık mühleti dolduğu için başkanlığı ben devraldım. 2000 yılında artık liderdim. O periyot ‘Milenyum’un Yıldızları’ ismiyle bir tertip düzenledik. Merhum Şarık Tara ve Rahmi Koç üzere isimler, bu tertibe katılmıştı. Çok üst seviyede TÜGİAD’ı lanse ettik. Merhum babam da o tertibe gelmişti. Çırağan Sarayı’nda düzenlemiştik. Babam art sıralarda bir yerde oturmuştu. Yaşlı gözlerle beni seyretmişti. İstanbul’da bu türlü bir ortamda kabul gördüğüme çok memnun olmuş, duygulanmıştı.”