‘İddialar yanlışsız değil’

REKABET Kurulu’nun koronavirüs salgını sürecinde zincir marketlerle bunların tedarikçileri pozisyonundaki üretici ve toptancı düzeyindeki teşebbüsler hakkında yürüttüğü soruşturma kapsamında kelamlı savunma toplantısı evvelki gün gerçekleştirildi. Soruşturma heyeti temsilcisi, ulusal zincir marketler ve tedarikçilerinin, hareketleriyle Rekabetin Korunması Hakkında Kanunu ihlal ettiklerini, hareketlerin “kartel” niteliği taşıdığını belirterek, para cezasının yarı oranında artırılmasını istedi. Firmaların avukatları, savları reddetti, zımnî oturum da yapılan toplantı yaklaşık 16 saat sürdü. Soruşturma heyeti temsilcisi, A101, BİM, CarrefourSa, Migros ve ŞOK olarak anılan soruşturma tarafı ulusal zincir marketler ortasında direkt yahut ortak tedarikçiler aracılığıyla dolaylı temaslar yoluyla satış fiyatlarının ve fiyat artışlarının uyumunun sağlandığı, elde edilen dokümanlarda “piyasanın organize edildiği, artırılan fiyatların rakiplerle eş vakitli raflara yansıtılacağı” tarafında ve emsal nitelikte pek çok söz bulunurken, zincir marketlerin fiyat hareketlerinin de bu bulguları büyük ölçüde teyit ettiğini söyledi.

KÂR MARJIMIZ AZALDI

Ortak hareket etmekle suçlanan marketlerin temsilcileri kelamlı savunmalarında suçlamaları kabul etmedi. A101’in avukatları, soruşturmaya mevzu periyotta şirketin brüt kâr marjının yüzde 1.67 azaldığını, son 2 yılda şirketin toplam 1 milyar 32 milyon lira kâr kaybına maruz kaldığını belirterek, “Bu, kanaatimizce piyasanın ne kadar ağır bir rekabet içinde olduğunun en hoş örneği zira maliyetlerin arttığı bir dünyada müvekkil şirketlerin maliyetlerdeki bu artışı satış fiyatlarına birebir oranda yansıtmadığını yahut yansıtamadığını net bir biçimde görüyoruz. Bunun da en büyük sebebi rekabetin olması ve şirketin Türkiye’deki en ucuz market olma argümanıyla direkt orantılı” dedi. Şirket avukatı, soruşturmanın salgın devrine ait olduğunu, bu devirde ek maliyetlerin oluştuğunu ve gerek tedarikçilerin gerek perakendecilerin önemli oranda ekstra maliyetlere maruz kaldığını söz etti.

KARTEL İMKÂNSIZ

BİM İcra Konseyi Üyesi Galip Aykaç da savlara ait hiç kimseyle irtibatın olmadığını, bundan sonra da olmayacağını söz etti. Şirket avukatları ise firma marjlarında görülen örüntülerin, eserlerin bir kartel aracılığıyla satılmaları sonucu fiyatlarda ve karda ortaya çıkacak değişikliklerle uyumlu olmadığını savundu. ŞOK’un avukatları da kartel savı kurallarının soruşturmada bulunmadığını, argümana yönelik iktisadi ve hukuksal koşulların gerçekleşmediğini tabir etti. CarrefourSA şirketinin savunmasında, bilimsel açıdan incelendiğinde tezlerin gerçekçi olmadığı lisana getirildi. Migros Üst Yöneticisi Ömer Özgür Tort, şirketi ismine yaptığı savunmada, kartel savının imkânsız olduğunu, firmada alış fiyatı artmadan satış fiyatını artırmadıklarını ve salgın sürecinde de bu prensibi uyguladıklarını, ayrıyeten piyasadan kıymetli olamayacaklarını kaydetti.

ÇEVRİMİÇİ TOPLANTI

REKABET Heyeti Lideri Birol Küle’nin başkanlığındaki toplantı çevrim içi yapıldı. Küle, soruşturmanın, perakende besin ve paklık eserleri ticaretiyle iştigal eden zincir marketler (BİM Birleşik Mağazalar AŞ, CarrefourSA Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi AŞ, Migros Ticaret AŞ, Yeni Mağazacılık AŞ (A 101), ŞOK Marketler Ticaret AŞ) ile bunların tedarikçileri pozisyonunda olan üretici ve toptancı düzeyindeki teşebbüslerin (Procter&Gamble Tüketim Malları San. AŞ, Savola Besin San. ve Tic. AŞ) fiyatlama davranışlarının incelenmesine yönelik açıldığını belirtti.

‘BASKI KURULMADI’

SAVOLA şirketinin avukatları da perakendecilere baskı kurulması yahut teşvikte bulunulmasının kelam konusu olmadığını, şirketin sadece maliyetlerini liste fiyatlarına yansıttığını belirterek, “Pazarda Savola’nın hissesinin düşük olması, markalar ortasında güçlü ikame tesirinin bulunması ve tüketici tercihlerinin fiyattan süratli etkilenmesinin mümkün olması ile perakendecilerin çok önemli bir pazarlık gücünün bulunması sebebiyle Savola’nın alıcılarının tekrar satış fiyatını tespit etmesi ve sürdürmesi mümkün değildir” diye konuştu. Procter&Gamble Tüketim Malları San. AŞ Türkiye ve Kafkasya İdare Şurası Lideri Tankut Turnaoğlu da evrakların ele alınmasında önemli türel ve maddi kusura düşüldüğüne inandıklarını belirtti.