Konut fiyatlarına artırım bekleniyor

Konut kredilerinde faiz oranları 1 milyon TL altı için yüzde 1,29’a indi. Bu durum, 2020 yaz aylarında tekrar kamu bankalarınca verilen ucuz kredilerin yarattığı üzere yeni bir artırım dalgası yaratması kaygısı oluşturdu. Faizler düşse de konut fiyatlarının mevcut düzeyinden sonra ‘alıp kendim oturacağım’ diyenlere yararının olmayacağı belirtiliyor.

Kamu bankaları konut kredi faizlerinde indirime gitti. Lakin bu durum bir yandan oluşacak talep sonrası konut fiyatlarında yeni bir artırım korkusuna neden olurken öbür yandan satılık konut fiyatlarının geldiği düzey düşünüldüğünde ‘düşen faizler nitekim muhtaçlığı olanlara bir yarar sağlar mı’ sorusunu akıllara getirdi.

Sozcu.com.tr’ye konuşan İstanbul Emlak Komitecileri Odası Lideri Nizamettin Aşa, “Talep oluşunca fiyatlar önemli biçimde yükseliyor ve faizin düşmesi zamlanan fiyatlar karşısında çok da tesirli olmuyor. Faiz düştü konut fiyatı arttı, bunun bir yararı olmaz” dedi.

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) Yöneticisi Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ise, sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede, yapılan son faiz indirimlerinin meskeni olmayan orta sınıf yerine, konut yatırımı yapacaklar için bir yarar sağlayabileceğini söyledi.

Gürsel, “Faizler düşse de satılık konut fiyatlarının geldiği düzeyden sonra ‘alıp kendim oturacağım’ diyen orta sınıf kolay kolay alamaz bu konutları. Düşürülen faiz oranları tesirli olmaz bu beşerler için” diye konuştu.

SON BİR YILLIK ARTIRIM YÜZDE 43’Ü AŞTI

BETAM raporuna nazaran, satılık konut fiyatlarındaki artış 2021 Eylül prestijiyle son bir yılda Ankara’da yüzde 35’i bulmuş, İzmir’de yüzde 39,7’i, İstanbul’da ise yüzde 43’ü aşmıştı.

Kamuda 1 milyon altı 120 ay vadeli konut kredi faizi ise yüzde 1.37-1.38 düzeylerindeydi.

Bugün yapılan bir açıklama ile Ziraat Bankası, Vakıfbank ve Halkbank, kredi faiz oranlarında eser ve vade yapısına nazaran 200 baz puana kadar değişen oranlarda indirime gittiğini duyurdu.

Konut kredileri faiz oranlarında 26 Ekim 2021’den itibaren geçerli olmak üzere 1 milyon TL altı fiyatlarda yüzde 1,29; 1 milyon TL üzerindeki meblağlarda ise yüzde 1,34 faiz oranları uygulanmaya başlamaya karar verildi.

2020 yaz aylarında da iç tüketimi canlandırmak için yeniden kamu bankalarınca verilen ucuz krediler aracılığıyla hem konutta hem taşıtta önemli artırımlar meydana gelmiş; o periyot ülke genelinde ortalama yüzde 30 zamlanan konut fiyatlarından sonra aylık 0.64 faizli konut kredisi de avantajlı olmaktan çıkmıştı.

‘FAİZDEN SAĞLANACAK YARAR MÜTEAHHİDE GİDİYOR’

Konutta faiz indirim kararını sozcu.com.tr’ye kıymetlendiren İstanbul Emlak Komitecileri Odası Lideri Nizamettin Aşa, faiz indirimlerinin vatandaşın ödeme kabiliyetini artıran yararlı bir durum yarattığını lakin son periyotta düşen faiz oranlarının beraberinde yüklü artırımlar getirerek vatandaş için avantaj olmaktan çıktığına vurgu yaptı.

“Konut faizlerinin düşürülmesi vatandaşın istediği bir şeydi. Bu uygulamaların vatandaşa her vakit bir yararı olur” diyen Aşa, “Ama son periyotta tam aykırısı oluyor. Talep oluşunca fiyatlar önemli biçimde yükseliyor ve faizin düşmesi zamlanan fiyatlar karşısında çok da tesirli olmuyor. Faizden elde edilecek yarar, müteahhide ya da konut sahibine gidiyor” diye konuştu.

‘KONUT FİYATLARI DA UYGUN OLSUN Kİ İŞE YARASIN’

Düşürülen faiz oranlarıyla birlikte satılık konut fiyatlarının da uygun olması gerektiğine dikkat çeken Aşa, “Hem faiz oranı hem konut fiyatları birebir anda uygun olması lazım ki tüketicinin işine yarasın” değerlendirmesinde bulundu.

Aşa’nın aktardığına nazaran, konutta oluşacak artırımlara yönelik bir oran vermek için şimdi erken.

“Önce oluşacak talebi bir görelim, ona nazaran fiyatlarda oluşacak artırım da muhakkak olacaktır” diyen Aşa, şöyle devam etti: “İkinci el satılık konutlarda stabil bir fiyat siyaseti uygulanırsa, yani bugünkü fiyatlar koruma edilirse talep 20-30 aralığında artabilir. Fakat fiyatlar yükselirse talep yüzde 10’u geçmez.”

‘EVİ OLMAYAN ORTA SINIF KOLAY KOLAY ALAMAZ’

Prof. Dr. Gürsel ise, yapılan son faiz indirimlerinin konutu olmayan orta sınıf yerine, konut yatırımı yapacaklar için bir yarar sağlayabileceğini söyledi.

Prof. Dr. Gürsel, “Mevcut fiyatlardan sonra ‘alıp kendim oturacağım’ diyen orta sınıf kolay kolay alamaz bu konutları. Düşürülen faiz oranları da tesirli olmaz bu beşerler için” dedi.

Gürsel, halihazırda birikmiş mevduatı olan, satılık konuta yatırım yapıp kiraya vermek isteyenlerin son faiz indirimiyle birlikte yatırım talebi oluşturabileceğini aktardı.

‘ANA PARA ÖDEMESİ O KADAR YÜKSELDİ Kİ…’

2020 yaz aylarında da iç tüketimin canlandırılması hedefiyle verilen ucuz krediler aracılığıyla, bilhassa sıfır ve müstakil konutlardaki artırım oranı birtakım bölgelerde yüzde 100’ü bulmuştu.

Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, o periyot yapılan faiz indirimlerinin fiyatları bu kadar artırmasının nedeninin ‘birikmiş talep’ olduğunu söylüyor.

“Birikmiş bir talep vardı artık ne kadar var çok şüpheli” diyen Gürsel, şöyle devam etti:

“O periyot satılık konut fiyatları da düşüktü. Şu an çok önemli artmış durumda. Faiz oranları düşürülse de sonuçta ödeyeceksin ve ana para o kadar yükseldi ki orta sınıf bunu ödeyebilir mi önemli bir sorun.”

İNŞAAT MALİYETLERİNDEKİ ARTIŞ SÜRÜYOR

Öte yandan, konutta kelam konusu faiz indirimleri gelmeden evvel de yüksek kur nedeniyle daima artan inşaat maliyetlerinin satılık mesken fiyatlarını artırması beklentisi vardı.

TÜİK’in açıkladığı İnşaat Maliyet Endeksi, 2021 Ağustosta aylık yüzde 0,93 artarken yıllıkta yüzde 42,13 yükseldi. Haziranda yıllık yüzde 42,9 ile rekor kıran inşaat maliyetleri, temmuzda yüzde 44,76’lık artışla rekor tazelemişti.

Bu durumun, yeni yapılacak binalardaki daire fiyatlarına yansıması bekleniyor.