İş insanı Nevzat Aydın Yemeksepeti’nden ayrılıyor. Aydın 21 yıldır yaptığı CEO’luk vazifesini tekrar birebir şirkette misyon alan Mert Baki’ye …
İş insanı Nevzat Aydın Yemeksepeti’nden ayrılıyor. Aydın 21 yıldır yaptığı CEO’luk vazifesini tekrar birebir şirkette misyon alan Mert Baki’ye devretti.
Aydın gelişmeyi Twitter’dan duyurdu:
Evet, bir bölümün sonuna geldik. Jeff Bezos 25 yıl dayandı bense 21 yılı fakat görebildim. 🙂 Yemeksepeti’ndeki CEO’luk vazifemi artık genç ve farklı bir bakış açısına bırakmanın vakti geldi. Yemeksepeti 9000 çalışanı ile artık çok büyük, kesiminde de tüm haksız karalamalara rağmen açık orta ile önder bir şirket ve ben artık aileme, kendime ve filantropiye daha fazla vakit ayırmak istiyorum. Daima elimden geldiğince hakkaniyetli, şeffaf ve inovatif bir idare göstermek istedim. Kusurlarım olmuşsa tek tek affola.
HAYATINI RÖPORTAJLA ANLATMIŞTI
Geçtiğimiz yıl hayatının dönüm noktalarına ait olarak Hürriyet’ten Zeynep Bilgehan’a röportaj veren Aydın birinci ofislerinin kapıcı dairesi olduğunu söylemişti.
İşte Bilgehan’ın röportajının ayrıntıları:
Nevzat Aydın, 1976 yılında İstanbul’da doğdu. Öğretmen annesi ve noter babası misyon gereği Fatsa’da olduğundan hayatının birinci yedi yılını Kadıköy’de anneannesi ve Okmeydanı Hastanesi’nin başhekimi olan dedesiyle geçirdi. Ailenin tek çocuğu olarak bol ilgiyle büyüdü. Ebeveynlerinin atanmasıyla 1981’de daima birlikte Yalova’ya taşındılar. Küçük Nevzat Aydın, Yalova Atatürk İlkokulu’na başladı. ‘Mahalle çocukluğu’yla da burada tanıştı. Aydın, “Çok memnun bir çocukluktu” diye anlatmaya başlıyor: “Hep merak eden bir tarafım ve tutkuyla bağlandığım şeyler vardı. Çizgi roman severdim. Gün uzunluğu top peşinde koşardım. Yaramaz bir çocuktum lakin okumayı okula gitmeden öğrendiğim için ilkokula ikinci sınıftan başladım.” Ailenin yine tayiniyle Aydın da eğitimine Bursa Anadolu Lisesi’nde devam etti. Toplumsal bir öğrenciydi; sınıf lideriydi, seyahat tertipleri yapar, bir yandan da İstanbul’daki konserleri takip ederdi. Futbol tutkusu da devam ediyordu. Dedesinden miras, küçüklüğünden beri Trabzonsporluydu lakin Bursaspor’un da hiçbir maçını kaçırmazdı. Amatör kümenin maçlarına da sarfiyat, izleyip beğendiği futbolcuların isimlerini faks ile Trabzonspor’a bildirirdi!
BİRİNCİ GÖRÜŞTE AŞK: BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ
Bu devirde İstanbul’daki bir spor şenliğine yaptığı seyahat hayatının dönüm noktalarından oldu; Boğaziçi Üniversitesi’ni gördü ve birinci görüşte aşık oldu! Şöyle anlatıyor: “Üniversite imtihanından bir yıl evvel okulu gördüm ve ‘Ben burada okumak istiyorum!’ dedim. Bütün tercihlerimi Boğaziçi kısımlarına yazdım. Küçüklükten beri bilgisayarlara ilgi duyuyordum; evvel Atari, sonra Atari 800XL, Commodore, Amiga… Mecmualarda gördüğüm kodları yazıyor bazen de kolay uygulamalar, oyunlar yaratıyordum.
Sonunda Boğaziçi Üniversitesi’nde Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’ne girdim. Bir daha da Boğaziçi’nden hiç kopmadım. Artık okulun Mütevelli Heyeti İdare Kurulu’ndayım ve hala bahçesinden girdiğimde kendimi çok keyifli hissederim. Bütün mesken ve ofis tercihlerimi okul civarında yaptım. Bu sohbeti yaptığımız yer okula 10 dakika uzaklıkta, üç gün evvel taşındığım yeni evimden de Boğaziçi’ni karşıdan görüyorum!” Aydın’ın faal toplumsal hayatı üniversitede de devam etti. Anlatıyor: “Radyo Boğaziçi’nde haftada bir 2-3 saat program yapardım. O vakitler özel radyo sayısı az olduğundan herkes bizi dinlerdi!. ‘Ulubilge’ ismiyle, Kafkalı aforizmalardan Freud’a geyik muhabbeti yapar, Brit rock usulü modüller çalardım; Depeche Mode, Pulp… Bunun dışında en çok vakit geçirdiğim yer Boğaziçi Sualtı Sporları Kulübü’ydü. Dışarıda gece barlara sarfiyat, Sinema seyreder, müzik dinlerdik… Kemancı, Mojo, Leman Kültür vardı, haftasonu Roxy’e giderdik, Hayal Kahvesi’nde Bulutsuzluk Hasreti çıkardı…” Pekala dersler nasıl gidiyordu? Aydın, “Çok da yeterli bir öğrenci değildim. Zati o sebeple okul altı senede bitti!” diye gülerek yanıtlıyor.
BİR VAKİTLER İNTERNET YOKKEN…
Bu ortada dijital dünyada çok ‘acayip’ gelişmeler oluyordu. Sene 1994’tü; bugün hayatımızın en vazgeçilmez öğelerinden olan ‘internet’ doğuyordu! TÜİK bilgilerine nazaran geçen yıl Türkiye’deki meskenlerin yüzde 88.3’ünde internet erişimi mevcuttu. O devirdeyse bu ‘yenilik’in birinci kurulduğu yerlerden biri Boğaziçi Üniversitesi bilgisayar laboratuvarlarıydı.
Aydın, “İnternete şimdi ‘internet’ bile denmiyordu!” diye anlatıyor: “’Mozaik’ yahut ‘Netscape’ deniyordu. Neyin ne olduğunu anlamamıştık. Siyah-beyaz bir kadro ekranlar var, yazılara basıp oraya, buraya giriyorsun, bilgiye ulaşıyorsun… İnternette geçirdiğim 10. dakikada büyülenmiştim. 30 sene evvel hayatımızda ‘mektup’ diye bir şey vardı. Onun yerine e-posta atıyorsun ve karşı taraf da anında cevap veriyor! Pamela Anderson popülerdi. Küçücük bir fotoğrafını indirebilmek için bilgisayar tüm gün çalışırdı. Hocalar ‘Çocuklar manzaralı arama motoru Mozaik’i kullanmayın, Türkiye’nin çıkışı daralıyor’ sıkıntısı. Türkiye’nin çıkışı artık kaç kilobaytsa biz biraz buradan girdiğimizde ‘Yüklenmeyin’ diye ODTÜ’den ararlardı!”
‘DÜNYANIN BİLGİSİ ÖNÜMÜZE SERİLDİ’
Aydın’ın büyülenme sebebi elbette yalnızca sevdiklerine süratli erişim değildi. İnternet her çeşit bilgiye muazzam kolaylıkta bir erişim sağlamıştı… Bunlar neler miydi? Aydın’dan dinleyelim: “Örneğin bir evvelki akşamki NBA maçlarının skorlarını öğrenmek bir sıkıntıydı. Lakin sonraki gün gazetelerin yazmasını bekliyordunuz. Halbuki internetten maçları canlı takip edebiliyordun! Alışveriş yapabiliyordunuz; Amazon’dan istediğim yabancı kitapları Türkçe’ye çevrilmesini beklemeden ısmarlayıp okuyabiliyordum. 1997’de müzik kümesi U2, Selanik’te büyük bir konser verecekti. Satışa çıkan 70 bin bilet tükenmişti fakat tertiple konuşup 20 yaşımda 750 kişiyi buradan Selanik’e konsere götürmüştüm. Son gece hudut kapanınca, “Lütfen açın” diye Yunanistan İktisat Bakanıyla telefonla görüşmüştüm. Bunların hepsinde internetten anlamış olmamın hissesi büyüktü. İnternetin insanların hayatında çok önemli bir fark yaratacağını hissetmiştim; bundan bu türlü kullanacağımız her aygıt internete bağlı olacaktı. Ben de internet üzerine çalışmayı başa koymuştum.”
‘ÖNEMLİ OLAN YETERLİ FİKİR DEĞİL, UYGUN GİRİŞİM’
Girişimcilik 20 sene öncesine nazaran artık daha güç mu? Nevzat Aydın’ın genç girişimcilere teklifleri şunlar: “Fikir çok! Fakat değerli olan fikirler değil girişimcilerdir. Düzgün bir teşebbüsçü, makûs fikri bile kesinlikle bir yere getirebilir. 20 sene öncesine kıyasla bu daha kolay zira artık bir ekosistem oluştu. Beşerler ‘Her şey yapıldı, daha ne kaldı?’ diyorlar fakat şu an pek çok yeni alan var; biyoteknoloji, bulut bilişimi, aygıt bağlantısı, kripto para… Teşebbüsçü olun! Fark yaratacağınız şeyin peşinden gidin. Teklifim; üniversite mezuniyetinden sonraki 10 sene içinde deneyin. Teşebbüsleriniz için kesinlikle bir müddet gayesi koyun. Olmuyorsa da ısrar etmeyin; en kıymetli şey vakit. Verimli kullanın.”
‘MİLYONLUK PROJEYE EL İLANIYLA ORTAK ARANIYOR’
Bu periyotta internetin merkez üssü olarak Kaliforniya’daki Silikon Vadisi’nin ismi öne çıkmaya başladı. Genç Nevzat Aydın da rotasını oraya çevirdi: “Oraya gitmeyi, gerekirse de kalmayı başıma takmıştım. San Francisco Üniversitesi’nde e-ticaret odaklı bir işletme yüksek lisans programına kaydoldum. Ancak çok çalışkan bir öğrenci değildim. Daha fazla etrafla ilgileniyordum. Farklı düşünüş biçimlerine, beşerler ortası irtibata adapte olmak altı ayımı aldı. ‘Risk sermayesi ekosistemi’ diye bir şey vardı. Hiç kimse cebindeki parayla teşebbüsçü olmuyordu ve bu bana çok garip gelmişti.
Mesela okulda ‘Bir milyon dolar bulduk, makromedya bilen beşinci ortak arıyoruz’ diye el ilanı görmüştüm! Sınıfta önümdeki çocuk, kurduğu şirketi iki milyon dolara satmış, bir başkası öteki proje yapmış, 800 bin dolar almış… Bir buçuk sene sonunda başımda dört model oluştu; açık artırma, tez, çöpçatanlık siteleri ve Yemeksepeti. Bu fikirlerle Türkiye’ye dönmeye karar verdim. Dostlarımla en sağlam modelin Yemeksepeti olduğuna karar verdik ve yola çıktık.”
‘İLK OFİSİMİZ KAPICI DAİRESİYDİ’
Lakin projesini hayata geçirebilmesi için okulunu yarıda bırakması, bu da biriktirdikleri memur maaşıyla kendisini ABD’ye gönderen babasına bir açıklamasını gerektiriyordu. Aklındaki fikri anlattı. Babasının, “Oğlum, internet üzerinden yemeği altı ay sonra okul bitince satsan olmuyor mu?” sorusunu “Baba, şu an çok motiveyim. Olmazsa döner okulu bitiririm” diye yanıtladı. Aydın artık, “Ne kadar da yanlışsız soruymuş!” diyerek devam ediyor: “Bana güvenmeleri çok değerliydi. ‘Okulu bitir de gel’ deselerdi, sonra imkan olur muydu bilmiyorum zira o sırada Türkiye’de 2001 ekonomik krizi patlamıştı. Şirketi kolay kurmadık.
TMSF’nin el koyduğu bankaların malları için yaptığı açık artırmalara gidip bilgisayar toplardım. Artık 20’nci yılımızda Türkiye’nin her yerinden 16 milyondan fazla kullanıcımız var. Her gün 500 binden fazla kişi Yemeksepeti’nden sipariş veriyor. Muvaffakiyet bir gecede gelmedi; vizyonu yeterli ve erken kurmamız bugünün rekabeti için bize avantaj sağladı.” Aydın’a Silikon Vadisi’ne atıfla hiç garajda çalışıp çalışmadıklarını sorunca gülerek, “Biz bu kültürü Türkiye’ye uyarladık, birinci ofisimiz Akatlar’da bir kapıcı dairesiydi!” diye yanıtlıyor. Pekala şimdiki Nevzat Aydın, genç Nevzat Aydın’a neler söylerdi? Yanıtı: “‘Aferin, kötü iş çıkarmadın!’ derdim! Yemeksepeti, bugün Türkiye’deki kıymetli öykülerden biri; satış sayıları, kuruluşu, gelişimi, operasyonları hâlâ başarılı halde devam ediyor olması…”