Taban fiyat artırımı ne kadar olacak? Taban fiyat artırım oranı ne vakit belirli olacak?

Taban fiyat artırımı 2022 yılı yaklaştıkça merak konusu oluyor. Taban fiyat artırım oranı için hükümet cephesinden gelen açıklamaların akabinde beklenti yükseldi. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, “Asgari fiyatı enflasyona ezdirmeyeceğiz. Bundan kimsenin kuşkusu olmasın” dedi. AKP Kayseri Milletvekili İsmail Tamer, “Asgari fiyat bana nazaran 4 bin liranın altında olmamalı. Benim niyetim bundan yana” dedi.

Minimum fiyat artırımı tüm çalışanların 2022 yılı maaşlarını etkileyecek. Minimum Fiyat Tespit Kurulu 2022’de geçerli olacak taban fiyatı belirlemek için aralık ayında masaya oturacak. “Memurumuzun maaşını yüzde 38 seviyesinde artırdıysak çalışanlarımızda bu kademeyi gerçekleştirdiysek bu Türkiye’nin toplumsal devlet olarak ne kadar aktif bir formda kullanıldığının göstergesidir. Toplumsal siyasetlerle hayata geçirme mevzularında yeni sorunlar vardır. Bunlardan biri minimum fiyat sıkıntısıdır ve minimum fiyatın enflasyonun üzerinde bir refah seviyesine taşıyacak bir kurulun çıkmasıdır.

MİNİMUM FİYAT ARTIRIMI NE VAKİT BELİRLİ OLACAK?

Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında gerçekleştirilen Kabine Toplantısının akabinde gazetecilere açıklamalarda bulundu.

Alım, minimum fiyattan vergi alınmaması tarafında bir çalışmaları olduğunu söylerken, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için ise maliyet çalışması yaptıklarını aktardı.

Alım, taban fiyat için aralık ayının birinci haftasında tarafların bir ortaya geleceğini belirterek “Burada sayı veremem fakat taban fiyat ilgili toplumumuzun bugün karşı karşıya bulunduğu enflasyon meselesini, bilhassa minimum fiyatla çalışanların üzerindeki yükü alacak bir çalışma olacağını düşünüyorum” dedi.

“Önümüzde olan hususların başında taban fiyat geliyor” diyen Alım, “Diğer bakanlıklarla ve kurumlarla bir ortaya gelip paylaşacağız. Kapsamlı bir çalışma yapıyoruz. Maliyetleri ve öbür ayrıntıları çalışıp öbür bakanlıklarla ve sendikalarla bir ortaya gelip görüşeceğiz” diye konuştu.

Taban fiyat tespitine ait kamuoyu araştırması yapıldığını belirten Alım, bu kapsamda çalışan sayısına nazaran patronlar, profesyonel yöneticiler, çalışan çalışanlar ve taban fiyat dışında maaşla çalışan bireylerle anketler yapılacağını anlattı.

2 bin 500 şahısla anket yapılacağını söyleyen Alım, “Bu çalışma üniversiteler aracılığı ile yürütülüyor. Taban fiyat için bir amaç var, çalışma sürüyor. Aralıkta komite toplanacak. Anket çalışmasına ait de kamuoyuna bilgi verilecek. Hangi meslek gurubu ne bekliyor, hayat standartları neler, fiyat durumları nasıl tüm bu beklenti ve ayrıntılar araştırmada var” diye konuştu.

Taban fiyat toplantıları geçtiğimiz yıllarda Aralık ayında başlayıp son haftasına kadar devam etti. Bu yıl da görüşmelerin Aralık ayında başlaması bekleniyor.

‘YÜZ GÜLDÜRECEK TABAN ÜCRET’

2002-2021 yılları ortasında minimum fiyata yalnızca 3 sene enflasyondan daha düşük artırım yapıldı. Öteki tüm yıllarda ise az farkla da olsa minimum fiyat enflasyon artışından daha fazla zamlandı. Hali hazırda TÜİK’e nazaran yıllık enflasyon yüzde 20’ye dayanmış durumda. Gerçek enflasyon ise bu sayının çok üzerinde…

AKP 7 Haziran 2015’deki seçim öncesi minimum fiyatta artışa yönelik özel bir vaatte bulunmamış, fakat Kasım 2015’te tekrar gerçekleşen seçimlerde taban fiyatın 1300 liraya çıkarılacağını açıklamıştı.

2016 yılında uygulanacak minimum fiyata 2015 yılı sonunda net yüzde 33.5’luk bir artış yapılmıştı. Bu yıl da çalışan cephesinde beklenti bu türlü bir artışın gerçekleşmesi.

Pazarlık masasına çalışanlar ismine oturacak Türk-İş’in Genel Lideri Ergün Atalay hususla ilgili olarak “Asgari fiyatlı 7 milyon insan var. Minimum fiyat, ‘Bu fiyatın altında emekçi çalıştıramazsın’ demek. Bu fiyat 12 kalemi ilgilendiriyor. Beşerler bu fiyatla geçinmeye mahkum durumda. Bu fiyatla 10 gün geçinemezsiniz. Taban fiyat önümüzdeki periyot hiç olmadığı kadar değerli. 45 yıldır taban fiyatı konuşuyoruz. Bu sene 45 seneye bedel bir sene. Onun için toplumu tebessüm ettirecek, toplumu mutlu edecek, bizim razı geleceğimiz bir tablo çıkarsa biz de altına imza atarız” dedi.

İŞVERENLER NE DİYOR?

Yeni yılda geçerli olacak minimum fiyat konusunda başta Türk-İş olmak üzere personel konfederasyonları, patron kuruluşları, 81 vilayetteki işletme ve temsilcileriyle sıkı bir istişare halinde olduklarını belirten Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) “Bizim için tüm çalışma arkadaşlarımızla birlikte büyüyebilmek temel. Çalışma arkadaşlarımızın hayat kalitesini kalıcı biçimde artıracak ve büyük küçük bütün işletmelerimize paha katacak her türlü kararın en büyük destekçisiyiz. Bu yaklaşımla ortaya koyacağımız toplam yarar odaklı çalışmalarımızı komiteye sunmaya hazırlanıyoruz. Bu sene minimum fiyat için gerek global enflasyon, gerek ülkemizin rekabetçiliğini etkileyen başka faktörler de kıymetlendirilerek optimal ve akılcı düzeyde uzlaşı sağlayacağımıza inancımız tamdır” değerlendirmesini yaptı.

TİSK İdare Şurası, birinci önceliklerinin her vakit olduğu üzere ülkenin ve çalışanların sürdürülebilir refahı olduğunu bildirerek, şunları kaydetti:

“Bu yıl, minimum fiyat müzakereleri global boyutta devam eden fevkalâde ekonomik kuralların gölgesinde gerçekleşecek. Refah düzeylerini, istihdamı korumak, ek istihdam ve yeni yatırım oluşturmak, salgında güç durumda kalan kesimlerin üzerindeki baskıyı azaltmak için periyodun şartlarını ve uzun vadeli ekonomik tesirleri dikkate alan, istikrarlı bir taban fiyatın belirlenmesini bu yıl her zamankinden de kıymetli buluyoruz.”

MİNİMUM FİYATTA 2010’DAN BU YANA DEĞİŞİM

Minimum fiyatta birden fazla vakit yılın birinci yarısında ve ikinci yarısında iki farklı minimum fiyat uygulanıyor. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı hesaplamalarda yılın ortalamasını alıyor ve iktisat dünyasında bu hesap temel alınıyor.

KOMİTE GELECEK AY TOPLANACAK

Taban fiyatı, emekçi, patron ve hükümeti temsil eden 5’er şahıstan oluşan 15 kişilik komite belirliyor. Aralıkta toplanan kurulda kararlar oyçokluğuyla alınıyor. Lakin, hükümetin oyu belirleyici oluyor.

GENİŞ BİR KESİTİ İLGİLENDİRİYOR

Taban fiyat sırf minimum fiyat alanları ilgilendirmiyor. Öncelikle taban geçim indiriminden ötürü tüm çalışanlar az ya da çok minimum fiyattan etkileniyor.

Bunun yanı sıra, işsizlik maaşı bağlananlar, 65 yaş aylığı alanlar, rastgele bir işte çalışmadıkları için Genel Sıhhat Sigortası GSS) primini kendi ödeyenler, isteğe bağlı sigortalılar, erken emekli olmak için borçlanma yapmak isteyenler, toplumsal güvenlik primi ödeyen patronlar ve Bağ-Kur’lular ile ferdî emeklilik sistemine (BES) para yatıranlar yeni belirlenecek taban fiyattan direkt etkileniyor.

YÜZDE 25 ARTIRIM OLABİLİR

TÜSİAD Başekonomisti Gizem Öztok Altınsaç minimum fiyata yüklü artırım öngördü. Altınsaç şöyle konuştu: “Asgari fiyat artırımının enflasyona bir ekip tesirleri olacak. Ben yüklü bir minimum fiyat artırımı yapılacağını, 2016’daki üzere yüzde 25 civarında ve hatta üzerinde olacağını düşünüyorum. Taban fiyat artırımı piyasada çok konuşuluyor ve şirketler kendilerini buna nazaran ayarlıyor.”

“ASGARİ FİYAT 4 BİN LİRA ALTINDA OLMAMALI”

AKP Kayseri Milletvekili İsmail Tamer partisinin vilayet başkanlık binasında basın toplantısı düzenledi. Taban fiyata ait değerlendirmelerde bulunan AKP’li Tamer, “Asgari fiyat 4 bin TL’nin altında olmamalı diye düşünüyorum. Taban fiyatlı kardeşlerimiz hepimizin malumu, bildiğimiz şeyler. Şahsi olarak 4 bin TL’nin altında olmamalı . Benim niyetim bundan yana” dedi.