Covid-19 beyinde hangi hasarlara yol açıyor?

‘Yeni ispatlar, coronavirüsün beyne saldırısının çok taraflı olabileceğini gösteriyor’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaynak Selekler, bu bahiste çarpıcı açıklamalar yaptı…

Bilimsel araştırmalar, coronavirüsün birden fazla sistem yoluyla ‘beyin sisi’ ve öbür nörolojik semptomlara neden olduğunu gösteriyor. ‘Son bilgilerle Covid-19’un beyne nasıl ziyan verdiği daha da netleşiyor’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaynak Selekler, hususla ilgili  şu bilgileri verdi…

Prof. Dr. Kaynak Selekler

HAFIZA KAYBI GEÇ PERİYOTTA DE ORTAYA ÇIKABİLİYOR

Yeni ispatlar, coronavirüsün beyne saldırısının farklı formlarda olabileceğine işaret ediyor. Belli beyin hücrelerine direkt saldırabilir, beyin dokusuna kan akışını azaltabilir yahut beyin hücrelerine ziyan verebilecek bağışıklık moleküllerinin üretimini tetikleyebilir. Coronavirüs özetle hafıza kaybına ve felce neden olabiliyor. Hafıza kaybı uzun periyodik de olabilir, geç periyotlu de ortaya çıkabilir.

VİRÜSÜN MAKSADI ASTROSİTLER

Araştırmalar Covid-19’un beyinde bol ölçüde bulunan ve birçok fonksiyonu olan bir hücre çeşidi olan astrositleri enfekte edebileceğini gösteriyor. Astrositler olağan beyin işlevlerini destekliyor. Nöronları yani hudut hücrelerini çalışır durumda tutmak için besin sağlamak da dahil pek çok misyon üstleniyor. Glikojen depolayıp, gereksinim halinde glikojeni glikoza çevirerek nöronları besliyor. Ayrıyeten kan beyin bariyerini oluşturan endotelyal hücrelerin de bakımını sağlıyor. Münasebetiyle enfekte astrositlerin, bilhassa yorgunluk, depresyon ve baş karışıklığı ve unutkanlığı içeren ‘beyin sisi’ üzere Covid-19 ile bağlı birtakım nörolojik semptomların nedeni olabileceği bildiriliyor.

BURUN YOLUYLA ULAŞIYOR

Bireylerin beyinlerinin Covid-19 geçirmeden evvelki ve sonraki imgelerini karşılaştırıldığında beyin korteksinin çeşitli alanlarında gri husus kaybı saptanmıştır. Uzmanlar, Covid-19’un beyne erişiminin en kısa yolu olan burun boşluğunun astarı vazifesini üstlenen koku alma mukozasıyla gerçekleştiğini söylüyor. Çünkü virüs çoklukla burun boşluğunda bulunuyor.

HUDUT HÜCRELERİNİN FONKSİYONUNU BOZUYOR

Covid-19’un beyne giden kan akışını azaltıp, nöronların fonksiyonunu bozarak ve nihayetinde onları öldürerek beyni etkileyebileceğine dair ispatlar mevcut. Ayrıyeten, kimi nörolojik semptomların ve hasarın, bedenin kendi bağışıklık sisteminin coronavirüsle karşılaştıktan sonra çok reaksiyon vermesinin ve hatta yanlış ateşlemesinin sonucu olduğuna dair artan ispatlar da var. Sonuç olarak, Covid-19’a yakalanan şahısların çeşitli nedenlerle nörolojik semptomlar yaşamasının olası olduğu belirtiliyor.